«Καρναβαλιστές εν τη Ερήμω»

Γράφει ο Βασίλης Νάκας

 Το εφετινό καρναβάλι θα είναι κάτι ξεχωριστό για τον δήμο μας. Εφέτος, οι μάσκες φορέθηκαν αρκετά νωρίτερα από την επίσημη έναρξη των εκδηλώσεων. Εφέτος, από τη μια θα χορεύουμε και θα γλεντάμε, κι από την άλλη θα σιτιζόμαστε από προγράμματα ελεημοσύνης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τη φιλάνθρωπη χείρα της Εκκλησίας. Χιλιάδες ευρώ θα πετάγονται αγόγγυστα σε βεγγαλικές φιέστες, οι τοπικοί μας άρχοντες θα εξακολουθούν να εισπράττουν ανερυθρίαστα τους παχυλούς μισθούς τους, κι οι λέξεις «ανεργία - ανέχεια - απόγνωση» θα αφορούν κάποιους άλλους - προβλήματα καλά κρυμμένα κάτω από το χαλάκι της βιτρίνας.

Κι όταν το τραύμα θα κακοφορμίσει και θα βγει στην επιφάνεια - με τη μορφή συνδημοτών μας στα όρια της ψυχοσωματικής κατάρρευσης και περιθωριοποίησης – τότε θα είναι πια αργά. Γιατί, μετά την απώλεια της ατομικής και οικογενειακής ισορροπίας, έρχεται η διατάραξη και ανατροπή των κοινωνικών δομών - και πλέον, η ευταξία δίνει τη θέση της στην, μέχρις εσχάτων, πάλη της ενστικτώδους επιβίωσης.  Έχουν, όμως, γνώση οι φύλακες. Και η  πολιτική ηγεσία του δήμου μας, σαν πλήρως καταρτισμένοι σαλτιμπάγκοι, θα εφαρμόσει, για μια ακόμα φορά, την παλαιάς κοπής τακτική των φρούδων υποσχέσεων κι ελπίδων προς όλους, με τη μορφή κάποιων μηνών δουλειάς στο «εθνοσωτήριο» πρόγραμμα της κοινωφελούς απασχόλησης.

Ας αρχίσουμε, λοιπόν, το πανηγύρι! Χέρι – χέρι με τον Πανάρατο, τον μπαρμπα-Γιώργο, τον βασιλιά Καρνάβαλο. Μόνο που οι δύο πρώτοι συμβόλιζαν πάντα τη λεβεντιά και τον αγέρωχο χαρακτήρα του Έλληνα. Ουδεμία σχέση με τους οσφυοκάμπτες πολιτικούς μας. Ουδεμία σχέση με τους ντόπιους μας άρχοντες, που η σχόλη του καρναβαλιού τους παρασέρνει στους ράθυμους ρυθμούς της και μετά το πέρας των εκδηλώσεων.

Οι τελευταίοι, μάλιστα, φαίνεται πως έχουν αναγάγει σε φιλοσοφία ζωής τη νοοτροπία του βασιλιά Καρνάβαλου, έστω κι αν διαπομπεύονται καθημερινά στα μάτια των συμπολιτών μας για την ανευθυνότητα, την απραξία τους, γι’ αυτή δηλαδή την «παιχνιδιάρικη» ανεμελιά τους. Οι ίδιοι, εντούτοις, εξακολουθούν, απτόητα κι αμετανόητα, να αισθάνονται μεγάλοι και τρανοί πάνω στο άρμα των μεγαλοσχήμονων τίτλων τους, κι ας εισπράττουν από κάτω ξεδιπλωμένα φάσκελα, γιουχαΐσματα, και τρανταχτούς γέλωτες: είναι, εξάλλου, οι ήρωες της μέρας. Και σ’ αυτό το κλίμα χαλαρότητας και υποκρισίας, δεν θα διστάσουν και εφέτος να πυρπολήσουν, με «αυταπάρνηση», το ομοίωμά τους, αρκεί να υπάρχει δωρεάν φαγοπότι και τα έξοδα να βαραίνουν, όπως κάθε φορά, τον απλό κοσμάκη.

 Κι είναι, αλήθεια, γελοίο, ενώ έχουμε τόσο πρόσφατο το παράδειγμα δύο ξένων, δημάρχων ιταλικών πόλεων, οι οποίοι προσέφεραν τον μισθό τους για την ανακούφιση του ελληνικού λαού, οι δικοί μας δήμαρχοι και αντιδήμαρχοι να παριστάνουν τις καρναβαλιώτικες «Ιφιγένειες». Αρχίζω να υποπτεύομαι ότι οι δημιουργοί του διαφημιστικού σλόγκαν « ο τζάμπας ζει » ίσως να είχαν στο μυαλό τους τους διοικούντες τα του δήμου μας.

Πώς αλλιώς μπορούν να χαρακτηριστούν οι φληναφηματίες εκείνοι πολιτικάντηδες που, ενώ την περίοδο των εκλογών περιδιαβαίνουν ακαταπόνητα σε κάθε απομακρυσμένο χωριό και καφενείο, και με περίσσιο θράσος διεκδικούν ψήφους και οφίκια, δεν έχουν τα κότσια, σε δύσκολες στιγμές, να μεγαλύνουν έμπρακτα το αξίωμα που τους εμπιστεύτηκαν οι πολίτες και να γίνουν υπόδειγμα αυτοθυσίας. Ο καιρός μας απαιτεί ταγούς, ανθρώπους με ικανότητα να εμπνεύσουν, και δυνατότητα να δώσουν στο τωρινό σκοτάδι τη σιγουριά ενός πιο φωτεινού μέλλοντος. Ο καιρός των χαβαλετζήδων, των αερολόγων, των ανεπάγγελτων της πολιτικής, και των πολυθεσιτών της δημοσιοϋπαλληλικής ραστώνης έχει περάσει ανεπιστρεπτί.

Η περίοδος του καρναβαλιού αποτελεί, ασφαλώς, μια ευκαιρία να «κινηθεί» η αγορά της πόλης και να ανασάνει λίγο ο εμπορικός της κόσμος. Όταν, όμως, χρόνο με τον χρόνο η ποιότητα των εκδηλώσεων ευτελίζεται και ανακυκλώνεται στο ίδιο τετριμμένο μοτίβο, με τις παραδόσεις μας να ξεθεμελιώνονται σ’ ένα γαϊτανάκι γραφικότητας, γίνεται τότε οφθαλμοφανές ότι η όλη γιορτή έχει καταντήσει μια μασκαράτα προχειρότητας, και αργομισθίας για ορισμένους. Δεν είναι δυνατόν χιλιάδες ευρώ να ξοδεύονται στο φαντεζί του πράγματος, ενώ η περιοχή μας έχει πλήθος έθιμα, τα οποία θα μπορούσαν να προβληθούν και να πλουτίσουν το πρόγραμμα των δρωμένων. Κι όλα αυτά σε εθελοντική βάση, με την ενεργή συμμετοχή των πολιτών, χωρίς περιττές σπατάλες, ώστε το αμφιλοχιώτικο καρναβάλι να αποκτήσει τη ζωτικότητα που οφείλει να έχει κάθε παραδοσιακή εκδήλωση.


Και το βασικότερο, έτσι δεν θα προσβάλλεται η αισθητική όσων επισκέπτονται την πόλη αυτές τις μέρες. Γιατί ο κόσμος έχει την ικανότητα να διακρίνει την οργανωμένη δουλειά από μια ακόμη «αρπαχτή», όσο κι αν θέλουμε να υποτιμάμε το αισθητήριο του. Το ερώτημα, ως εκ τούτου, δεν είναι αν θα δώσουμε στο καρναβάλι μας το περιεχόμενο και τη δυναμική εκείνη που θα το καταστήσουν πόλο έλξης για την ευρύτερη περιοχή, αυτό αποτελεί απαίτηση. Το ερώτημα είναι αν θα συνεχίσουμε να το αντιμετωπίζουμε σαν ένα τοπικό πανηγυράκι, που προϊόντος του χρόνου θα εκφυλίζεται και θα αργοσβήνει, κακοποιημένο από τη μυωπική αδυναμία των ανευθυνοϋπευθύνων του δήμου να συλλάβουν τις πολύπλευρες ωφέλειες του για τον τόπο μας.

Δεν περιμένω, βέβαια, να γίνει αυτό αντιληπτό από εκείνους που θεωρούν τον πολιτισμό ως κάτι δευτερεύον, που ποτέ δεν πίστεψαν στα πλεονεκτήματα του τόπου και στα προσόντα των ανθρώπων του. Είναι οι πρεσβευτές της λογικής του ωχαδερφισμού και του «δεν βαριέσαι», στην οποία έχουν εθίσει επί χρόνια κι όλους εμάς. Δικαιωματικά, λοιπόν, τους ανήκει η πομπώδης και πομπευμένη λεζάντα των «Καρναβαλιστών εν τη Ερήμω», καθώς δεν γίνεται μίζεροι χαρτογιακάδες να δουν στη γιορτή του Διονύσου την ουσία της αναγέννησης. Γι’ αυτούς μετρά μόνο η επιφάνεια, φθάνει να δικαιολογεί την περισσότερη κραιπάλη και νωθρότητα. Ας τους αφήσουμε, συνεπώς, στον κόσμο τους και την τραγική μοναξιά τους, κι ας κάνουμε το καρναβάλι μας αφετηρία για να βγει η Αμφιλοχία από την ερημιά του χειμώνα τους. Δεν μπορούν, άλλωστε, να ακολουθήσουν τα γοργά βήματα της δημιουργικότητας και των νέων οριζόντων. Δεν έχουν θέση εκεί που σημαίνουν τα πρώτα σκιρτήματα της ζωοδότρας άνοιξης.